Co roku w naszym kraju wykrywa się ok. 3,5 tys. przypadków czerniaka. Zbyt późna diagnoza nadal skutkuje licznymi zgonami. Jak więc rozpoznać czerniaka? Co powinno wzbudzić nasz niepokój?
Czerniak złośliwy jest bardzo niebezpiecznym nowotworem skóry. Jednym z czynników ryzyka powstania takiego nowotworu jest promieniowanie ultrafioletowe. Chociaż objawy czerniaka łatwo rozpoznać, to często jednak bywają bagatelizowane. Zawsze kiedy widzisz nowe znamiona, narośla, przebarwienia lub zmiany w już istniejących pieprzykach, jest to sygnał, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Wystarczy zapamiętać algorytm ABCDE, który może uratować życie.
Algorytm ABCDE Czerniaka czyli jak badać pieprzyki i znamiona:
A - asymetria np. znamię "wylewające się" na jedną stronę;
B - brzegi nieregularne, nierównomierne, poszarpane, posiadające zgrubienia,
C - czerwony lub czarny i niejednolity kolor;
D - duży rozmiar, wielkość zmiany powyżej 6mm;
E - ewolucja, czyli postępujące zmiany zachodzące w znamieniu.
Czy jestem w grupie podwyższonego ryzyka?
Ryzyko zachorowania na czerniaka i inne nowotwory złośliwe skóry wzrasta jeżeli:
-
posiadasz jasną karnację, rude lub blond włosy, niebieskie oczy, liczne piegi,
-
masz dużą liczbę znamion barwnikowych, znamion w miejscach po drażnieniu skóry,
-
doznałeś oparzeń słonecznych, szczególnie w dzieciństwie,
-
słabo tolerujesz słońce, opalasz się z dużym trudem lub w ogóle,
-
przebywasz w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie,
-
w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub inne nowotwory skóry,
-
korzystasz z solarium.
Jak mogę uchronić się przed nowotworami złośliwymi skóry?
-
Raz w miesiącu oglądaj swoją skórę – sprawdź, czy Twoje znamiona nie zmieniają się lub czy nie pojawiły się nowe.
-
Jak zauważysz, że coś podejrzanego dzieje się z Twoim znamieniem, udaj się do chirurga-onkologa.
-
Pamiętaj o stosowaniu filtrów UV, noszeniu czapki i okularów przeciwsłonecznych.
-
Unikaj słońca w godzinach 10.00-14.00.
-
Nie opalaj się w solarium.
-
Przynajmniej raz na rok odwiedzaj dermatologa lub chirurga-onkologa.